Tìm hiểu nám da ở nam giới. Nguyên nhân và cách điều trị

Tìm hiểu nám da ở nam giới

Nám da là một tình trạng da lan rộng đặc trưng bởi sự xuất hiện của các sắc tố đối xứng không đầu, từ sáng đến nâu sẫm cả nam và nữ. Nám da ở nam giới ít phổ biến hơn ở nữ giới, nhưng nó ảnh hưởng tiêu cực đến chất lượng, tính thẩm mỹ không kém nữ giới. Nguyên nhân dẫn tới nám da thường liên quan tới ánh nắng mặt trời, ảnh hưởng của nội tiết tố,…

Có nhiều nghiên cứu chi tiết về nám da ở nữ giới, trong khi đó rất ít nghiên cứu về bệnh lý lâm sàng và phương pháp điều trị ở nam giới. Mặc dù, nám da nói chung có biểu hiện giống nhau ở nam giới và nữ giới. Tuy nhiên vẫn có những điểm khác biệt nhất định về lâm sàng, căn nguyên và cách điều trị nám da mặt ở nam giới. Tăng sắc tố trên các vùng tiếp xúc như mặt có thể là nguyên nhân lo ngại về mặt thẩm mỹ cho bệnh nhân, có thể tác động tiêu cực đến chất lượng cuộc sống.

Tìm hiểu thêm: Nám da là gì? Tại sao nám da, triệu chứng và cách điều trị hiệu quả

Nguyên nhân nám da ở nam giới

Hiện nay, nguyên nhân chính xác gây nám da vẫn chưa được biết đến. Tuy nhiên, một số yếu tố phổ biến nhất có thể do tiếp xúc ánh nắng mặt trời, ảnh hưởng nội tiết tố, di truyền. Bên cạnh đó, người ta thấy rằng tình trạng nám da phổ biến hơn ở những người có loại da Fitzpatrick từ IV đến VI và có gốc châu Á, Tây Ban Nha, châu Phi. Hay những người đàn ông có làn da sẫm màu gốc Á, Phi và Mỹ. Ngoài ra, tỷ lệ nám da mặt ở đàn ông Ấn độ có thể do nước da sẫm màu hơn và khí hậu nhiệt đới của Ấn Độ. Một số yếu tố nguy cơ làm tăng tình trạng nám da ở nam giới đó là:

Thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời

Thường xuyên tiếp xúc với ánh nắng mặt trời là nguyên nhân phổ biến gây ra chứng tăng sắc tố, kích hoạt sản sinh sắc tố melanin và dẫn tới nám da. Trong đó melanin hoạt động như kem chống nắng tự nhiên của da bằng cách bảo vệ da khỏi tia UV có hại. Khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời quá nhiều có thể làm gián đoạn quá trình này dẫn tới tăng sắc tố.

Bức xạ tia cực tím (UVA và UVB) làm tăng sự tăng sinh và hoạt động của tế bào hắc tố gây ra sắc tố biểu bì, xuất hiện mạnh hơn ở vùng da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. Điều này càng được chứng minh bởi những phát hiện rằng tình trạng nám da thường cải thiện trong mùa đông và trầm trọng hơn ở những tháng mùa hè. Hơn nữa, tỷ lệ nhiễm cao ở các vùng nhiệt đới và các vùng có độ cao.

Yếu tố bẩm sinh và di truyền

Căn nguyên di truyền của nám da nam giới có khuynh hướng gia đình là một yếu tố nguy cơ đáng chú ý. Theo đó, sự xuất hiện của nám da đã được mô tả ở những cặp sinh đôi, cho thấy một phần di truyền chung. Bên cạnh đó, có nhiều nghiên cứu khác nhau cho thấy tiền sử gia đình bị nám da được thấy ở những thành viên có huyết thống gần trong gia đình như mẹ, anh chị em, cô, dì, chú, bác,…

Tuy nhiên, cho đến nay vẫn chưa có nghiên cứu nào về mối liên quan gen với nám da. Sự khác nhau về khuynh hướng di truyền trong các nghiên cứu và quần thể khác nhau có thể là do nguyên nhân đa yếu tố của nám da, cho thấy rằng sự phát triển của bệnh có thể liên quan đến việc kiểm soát nội tiết tố biểu sinh và các tác động của môi trường.

Tuổi tác

Khi già đi tình trạng lão hóa da càng rõ rệt, số lượng tế bào sản xuất melanin giảm nhưng những tế bào còn lại tăng kích thước và sự phân bố của chúng trở nên tập trung hơn tại một vùng trên da. Những thay đổi sinh lý này được giải thích cho sự gia tăng của các đốm đồi mồi ở những người nám da mặt ở đàn ông trên 40 tuổi.

Mất cân bằng nội tiết tố

Ảnh hưởng của nội tiết tố cũng là nguyên nhân chính gây ra chứng tăng sắc tố da đặc biệt được gọi là nám da. Hai nghiên cứu ghi nhận mức testosterone thấp ở nam giới Ấn Độ bị nám da. Trong đó có một nghiên cứu đánh giá nội tiết tố ở nam giới bị nám da cho thấy LH tăng và testosterone thấp chiếm khoảng 9,7%.

Do sử dụng thuốc

Bên cạnh các yếu tố nội tiết tố nội sinh, việc sử dụng thuốc nội tiết tố ngoại sinh hoặc tác nhân gây nám da đã được chúng minh gây ra nám. Một số trường hợp bị nám da sau khi điều trị bằng liệu pháp hormone. Finasteride được cho là làm tăng testosterone dẫn đến việc hình thành sắc tố nám da sau đó.

Việc sử dụng mỹ phẩm và tiêu thụ một số loại thuốc có chất nhạy cảm với ánh sáng cũng liên quan đến việc hình thành nám. Một nghiên cứu của Ấn Độ đã quan sát thấy rằng việc sử dụng dầu mù tạt để massage cơ thể và tóc phổ hơn ở nam giới bị nám chiếm 43,9%. Ngoài ra, trong nghiên cứu của Vazquez và cộng sự cho thấy việc sử dụng mỹ phẩm như xà phòng, kem cạo râu, nước hoa đã được ghi nhận ở 92,6% nám da mặt ở đàn ông. 

Cách chữa nám da ở nam giới

Nám da từ trước đến nay thường được xem là rối loạn sắc tố ở nữ giới, nhưng chứng bệnh này không hề hiếm gặp ở nam giới. Việc điều trị nám da thường không đơn giản và khá tốn kém. Tuy nhiên, các biện pháp sau có thể giúp phòng ngừa các vấn đề tăng sắc tố da nói chung và nám da nói riêng.

Nên có một chế độ ăn uống lành mạnh

Bổ sung nước một cách đầy đủ, ăn nhiều rau xanh và hoa quả sẽ giúp làn da mịn màng và căng tràn sức sống hơn.

Nên đọc: Bị nám da kiêng ăn gì và nên ăn uống gì để nhanh khỏi?

Hạn chế tác động từ ánh nắng mặt trời

Bảo vệ làn da khỏi tác động từ tia UV do ánh nắng mặt trời là một cách để giảm tình trạng nám da. Bạn nên hạn chế tiếp xúc với ánh nắng mặt trời ở thời điểm mật độ tia UV cao, nên sử dụng các loại kem chống nắng với chỉ số SPF phù hợp.

Xem thêm: Top 10 kem chống nắng tốt nhất dành cho da nám được khuyên dùng

Chế độ sinh hoạt nghỉ ngơi hợp lý

Việc ngủ đủ giấc, giữ tinh thần lạc quan, không lo âu không những giúp giảm stress mà còn giúp tránh rối loạn nội tiết tố gây nám da.

Cẩn thận với các loại mỹ phẩm không rõ nguồn gốc

Việc sử dụng mỹ phẩm không có nguồn gốc rõ ràng, kém chất lượng có thể dẫn đến những hệ quả khôn lường cho làn da như dị ứng, nổi mụn, nám sạm,… Do vậy, trước khi sử dụng bất kỳ loại mỹ phẩm nào bạn nên tìm hiểu thông tin và nguồn gốc rõ ràng của sản phẩm đó.

Tại sao phụ nữ nám da nhiều hơn đàn ông

Nám da là một tình trạng da phổ biến đặc trưng bởi sự xuất hiện của các tăng sắc tố đối xứng, không đều, từ sáng đến nâu sẫm liên quan đến các vùng tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, đặc biệt là trên mặt. Mặc dù nám da có thể ảnh hưởng đến tất cả các chủng tộc và cả hai giới, nhưng nó thường gặp hơn ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ và những người có làn da sẫm màu sống ở những nơi có bức xạ cực tím (UV) cường độ cao. Trên thế giới có khoảng 3% dân số bị nám da, trong đó nám da ở phụ nữ chiếm tỉ lệ nhiều hơn, đặc biệt là phụ nữ bước vào độ tuổi trung niên.

Do nội tiết tố khác nhau

Nội tiết tố có những ảnh hưởng nhất định đến hiện tượng nám da. Nội tiết tố có sự khác nhau giữa nam và nữ, ở nữ giới việc rối loạn hay thay đổi nội tiết tố diễn ra nhiều hơn so với nam. Điều này khiến cho tình trạng nám da phụ nữ thường phổ biến hơn.

Do độ dày của da

Một số nghiên cứu cho thấy, da của nam giới có độ dày gấp 7 lần nữ giới. Vì vậy làn da nam giới ít bị ảnh hưởng bởi các tác động từ môi trường như UV, ánh sáng mặt trời, không khí,.. từ đó hắc sắc tố melanin ít được sản sinh và hình thành các đốm nám.

Ngoài ra, thời gian cũng khiến bào mòn và làm lão hóa da, vì vậy nám da thường có nguy cơ cao hơn đối với phụ nữ ở lứa tuổi trung niên.

Do tác động từ mỹ phẩm

Những tác động từ mỹ phẩm cũng là nguyên nhân dẫn đến nám da. Việc làm đẹp nhờ mỹ phẩm là nhu cầu thiết yếu của phái đẹp, trong khi đó tỉ lệ sử dụng mỹ phẩm ở nam giới thường rất ít. Điều này giải thích vì sao tỉ lệ nám da ở nam giới thấp hơn nám da ở phụ nữ.

Do lượng collagen

Collagen có vai trò quan trọng đối với tế bào da, giúp các mô liên kết với nhau và tạo tính đàn hồi cho da. Mật độ collagen ở nam giới thường cao hơn nữ giới. Do vậy ở cùng một độ tuổi nhưng làn da của nam giới thường săn chắc, mịn màng hơn phụ nữ. Thông thường, từ độ tuổi 25 trở đi, làn da của phái nữ hay gặp phải các vấn đề về lão hóa, nám da ở phụ nữ cao hơn nam giới.

Ngoài ra, yếu tố tâm lý cũng ảnh hưởng một phần không nhỏ đến diện mạo của người phụ nữ nói chung và vấn đề nám da nói riêng. Những thay đổi tâm lý bất thường, áp lực, suy nghĩ tiêu cực, chế độ nghỉ ngơi và sinh hoạt không hợp lý cũng dễ gây nên tình trạng làn da lão hóa thiếu sức sống, nám, sạm,…